15 - Akoestiekleer
Hoofdstuk 15 - Paragraaf 11
15. Akoestiekleer

15.11 Luchtpakketjes

Je lippen onderbreken tijdens het spelen periodiek de luchtstroom uit het lichaam en breken deze stroom in pakketjes (massa's: lucht heeft ook gewicht). Deze massa's worden versneld, dit geeft kracht. De luchtpakketjes zijn gewoon bewegende bolletjes gewicht (Molecuulmassa). Bewegende massa is kracht. Alles wat beweegt heeft energie, energie kan kracht maken. Til een gewicht op van 1 kg, het heeft op 1 meter hoogte een bepaalde energie. Laat je het op de grond vallen, dan geeft het kracht, luchtwrijving, warmte en geluid. Allemaal energie die omgezet wordt in kracht (Newton). Einstein denkt er een beetje anders over, maar dat is alleen bij lichtsnelheid van toepassing. ;-)

Staande golven
Staande golven (standing waves: zie acoustiekleer) zijn eigenlijk niet staand. Dat is spreekwoordelijk. Buiken en knopen zijn verdikkingen en verdunningen in de luchtdruk. Deze drukgolven zijn sinusvormig. Een staande golf, toon, die afhankelijk is van de lengte van de buis, er kan een grondtoon, 2x grondtoon etc. zijn. Veelvouden met boventonen. Een staande golf in het instrument bestaat uit een basis~ drukgolf met de bijbehorende automatisch meeklinkende bovenharmonischen, dat is een wiskundige oplopende reeks die voor elke grondtoon verschillende is uiteraard. Deze zijn ook sinuscomponenten met natuurlijk een kortere golflengte. Fourier kon ze vatten in een reeks. Je kunt een toon opnemen en de grondtoon eruit verwijderen. Dit kan ook met andere periodieke signalen.

Kortom:
Geluidsgolven zijn mechanisch, ze representeren druk, dus kracht. Daarom heb je ook een trommelvlies dat kan accomoderen. Een oppervlak: Druk maal oppervlak is kracht. Deze kracht wordt versterkt door hamer, aambeeld etc. Zie eerder:het gehoor.Door de trillingen in de halfcirkelvormige kanaalhaartjes wordt uiteindelijk de gehoorzenuw N.acusticus geprikkeld en de sensore en associatie gehoorcentra geïnformeerd.Deze kan dan weer zorgen voor de motorische reactie naar de embouchure toe, om bijvoorbeeld de toonhoogte etc. bij te sturen zo nodig. Geluid is druk, druk is afgeleid van kracht.

Red.: met speciale dank aan mijn vriend Bauke Kalma, bastrombonist én tubaïst.


15.11 Luchtpakketjes