61 - WOOD-embouchure
Hoofdstuk 61 - Paragraaf 1
61. WOOD-embouchure

61.1 Clarinet


Klik op het plaatje om te vergroten


Clarinet embouchure.
Over het embouchure van clarinetspelers is wel veel geschreven en opgetekend maar het bestaat veelal uit goed bedoelde adviezen van topblazers, maar de onderbouwing ontbreekt vaak. Zoals dit ook bij koperblazers het geval is.
Met o.a. gebruik van Mc.Kinney’s clarinet adviezen. De meest voorkomende fouten zijn:

  • 1. Het samentrekken van de onderkaak- en kinspieren
  • 2. Het met de onderkaak/onderlip omhoog drukken van het mondstuk.
  • 3. Het extreem opzij trekken van de mondhoeken, middels de mm.Buccinator en mm.Risorius etc. waardoor een smile & press embouchure ontstaat. Het gevolg zal zijn : een geknepen, arme en dunne ‘squeezed’ toon.
    Hierdoor kan soms lucht ontsnappen via de mondhoeken met een sissend geluid.
  • 4.De onderlip niet ver genoeg of juist te ver over de onderste snijtanden trekken.
  • 5.Rol je de onderlip te ver naar binnen dan ontstaat een doffe ,niet heldere toon, ongedefinieerd in frequentie, maar in de hogere registers zelfs scherpe, schrille en onzekere toon .
  • 6.Te weinig lip op de onderste snijtandentanden of een onregelmatig gevormde binnen kant van de onderlip veroorzaakt een zeer heldere en hoekig geluid, een hoek-of edge-tone. Gespannen,geknepen en onduidelijke frequentie meedragend.
  • 7.Aan beschadigde lippen heb je niets en dat gebeurt als je het bovenstaande op 5 en 6 gaat doen.
  • 8.Speel niet met opgeblazen wangen.
  • 9.Het mondstuk niet tegen de bovenste snijtanden plaatsen.
  • 10.Het mondstuk te sterk drukkend tegen de snijtanden.
  • 11.Onvoldoende steun van de rechterduim in de controle over de balans.
  • 12.Te veel , daardoor, het mondstuk tegen de bovenste snijtanden drukkend.
  • 13.Als je met een teveel afwijkende hoek gaat spelen als die van ongeveer 35 o dan zal de onderlip teveel op het riet gaan drukken, tegen de top ervan, en ontstaat een kleine en geknepen toon
  • 14.De nek mag niet teveel gelordiseerd zijn, zie 60.0. Want dan ontstaan er reflexstoornissen rond keel- en tongfunctie en krijg je een squeezed’ toon.Houdt de nek vlak en strek je kruin uit tijdens het spelen.
  • 15.Spelen zonder goede ademsteun geeft massa’s problemen. Zie ook weer 60.0 en zoek de bijbehorende hoofdstukken.

    Wat moet er dan wel gebeuren:
  • 1.De mondhoeken moeten worden vastgezet maar tegelijk naar elkaar toe getrokken, als het ware een puh zeggend (van bv plotseling).
  • 2.De keel- en mondholte moeten zo ver als mogelijk open worden gezet , zo rond mogelijk worden gehouden, zoals bij het uitspreken van de klank A van AWFUL.
  • 3.De hoek waaronder de klarinet de mond verlaat is gemiddeld ongeveer 35 o maar is afhankelijk van de inclinatiehoek van de tanden zie hoofdstukken 12.1 tm 5.
  • 4.Zie de anatomie van de gezichtspieren op hoofdstuk 1.
  • 5.De kin moet rond zijn en niet puntig en scherp.
  • 6.De mondhoeken kunnen worden opzij getrokken, iets omhoog en zelfs iets omlaag. Dat is per blazer verschillend. Mc.Kinney noemt een lichte glimlachstand goed (M.zygomatici en m.Risorius).
  • 7.Van de onderlip is ongeveer de helft van het vlezige gedeelte over de onder snijtanden getrokken
  • 8.Speel niet met bolle wangen, maar als je de mondhoeken naar elkaar toe trekt en ‘vastzet’ is dit ook lastig,
  • 9.Gebruik media: beginnend met een spiegel, zie verder hoofdstuk 14.
  • 10.Kijk naar video’s van grote spelers, zowel lichte als klassieke blazers


  • 61.1 Clarinet