| Hoofdstuk 34 - Paragraaf 1 |
34. Circular Breathing
34.1 Circular Breathing
Circular Breathing
Circular breathing houdt in: het inademen tijdens het ononderbroken spelen (en zingen).
Al vóór 1979 speelden onder meer Clark Terry en Bill Watrous jazzstukken van meerdere minuten zonder ogenschijnlijk te ademen. Ademloos keek en hoorde het publiek toe. Soms wel 5 minuten lang.
Historie
Echter al eeuwen daarvoor speelde men op de Australische Didgeridoo, de Launeddas op Sicilië en de Egyptische Arghul al met deze techniek. Ook hobo-achtigen en fluiten uit Azië respectievelijk het Midden Oosten werden er mee bespeeld. Bombardes uit Bretagne en Zuid Engeland opgevolgd door schalmeien, werden ermee geblazen.
Componisten uit laat 1900 en vroeg 2000 componeerden stukken met CB.
Rafael Méndez
De legendarische trompettist Rafael Méndez, transponeerde Moto Perpetuo voor viool van Paganini voor trompet en moest daarbij CB gebruiken.
Wereldrecord CB: Geovanny Escalante uit Costa Rica met 90 minuten.
Winton Marsalis en vele vele anderen kunnen het goed.
De techniek van Circular Breathing
Deze lijkt simpel maar het kost de getrainde blazer minstens 3 maanden om het goed te leren. De oorzaak hiervan ligt in het enerzijds naar buiten gerichte blazen en vervangende uitademing met de tegelijk uitgevoerde tegengestelde beweging van het inademen. Plus het afsluiten van de luchtweg met de achterkant van de tong en keelconstrictoren. Neurofysiologisch lijkend in tegenspraak met elkaar. Derhalve wordt het een gecompliceerd neuropsychologisch leerproces. Eerder genoemd hulpmiddelen als gebruik maken van de zintuigen zoals met kleuren, geuren, smaak en kinesthetica kunnen behulpzaam zijn bij het leerproces. Maar bovenal staat daarbij het gehoor. Wat hoor je allemaal tijdens de trainingen, maar wat wil je horen. In elk geval geen stops of andere onderbrekingen in de toon of later de muziek.
Hoe gaat het in zijn werk?
1. Adem costodiafragmaal zeer diep in.
2. Blaas daarna uit en laat de wangen bij de tweede helft van de uitademing opbollen, en adem verder uit.
3. Terwijl de longen leegstromen en de wangen nog goed gevuld zijn, adem je razendsnel in via de neus.
4. Terwijl via compressie door de gezichts- en wangspieren samen met de gespierde keelholte en het tonggebied de lucht wordt uitgeblazen.
5. Intussen heb je al weer een nieuwe voorraad ingeademd (zonet via de neus) en begint de procedure voor de 2e keer, 3e, etc.
Hulpmiddel om het aan te leren
Glas water CB
Zet een flink groot glas water voor je op tafel.
Pak een rietje wat je gebogen in het glas zet en het andere eind in de mond stopt.
Zuig je mond vol water en maak bolle wangen, waarna je mondkeelholte vol staat met water en de verhemeltespanners en tongrug achterin de holte afsluiten.
Blaas met bolle wangen bubbels zolang je kunt en adem steeds in door de neus.
Herhaal deze oefening eindeloos vaak.
Nu weet je hoe het voelt.
Hulpmiddel 2
Zet een stukje fiets ventielslang en later voorstukje van een ballpoint of ander zeer nauw pijpje in je mond.
Adem in en vul de wangen bol zo als hiervoor, maar nu met lucht.
Blaas nu uit door het pijpje en na 3/4e uitademing adem je via de neus in terwijl de luchtstroom doorgaat. Via de wang- en gezichtspieren, zachte verhemeltespieren en tongheuvel worden de wangen afgeplat en wordt compressie gegeven.
DIT IS HET MOEILIJKSTE. Dagelijks 15 minuten trainen is het minimum om met CB te leren spelen. Ga steeds zo lang door als het gaat. Voeg steeds nieuwe neurpsychologische hulpmiddelen toe aan de training.
Hulpmiddel 3
Zet het mondstuk aan de mond en doe dezelfde oefening.
Zie ook: Dr. Robert S. Spring, DMA (robert.spring@asu.edu, www.asu.edu/cfa/music/) heeft een aantal goede tips op zijn website in Arizona. Ik heb zijn pagina hierover toegepast in mijn eigen embouchure regels.
Hoge tonen eerst
Denk eerst steeds aan zeer hoge tonen die zeer zacht worden gespeeld. Hierdoor ontsnapt de minste lucht maar heb je wel stroming.
1. Blaas je wangen halverwege op na een diepe inademing en probeer uit te blazen maar houd de mond dicht. Er ontsnapt geen lucht.
2. Blaas je wangen op met de mond vol water, onder de douche? Doe nu hetzelfde. Inademen na ongeveer 3/4e uitademing.
3. Blaas je wangen weer halfweg op en vorm je embouchure in een heel klein gaatje. Blaas uit.
4. Doe als drie maar adem razendsnel in door de neus en probeer dit een paar keer te doen.
5. Doe de glas water proef met het rietje, met de fietsventielslang en met het ballpointstiftje.
6. Doe hetzelfde met het mondstuk met een lange dunne pijp eraan (ventielslang om de stift).
7. Nu met een ruimere pijp of slang.
8. Met het mondstuk alleen.
9. Met het instrument. Eerst weer hoog. Neem eerst een nauw mondstuk, geschikt voor het hoge werk.
10. Met je mondstuk en instrument, wat je normaal gebruikt.
Ik benadruk dat het niet gaat lukken als dit bijvoorbeeld één keer in de week wordt geoefend.
Een moeilijk stuk is Molto Lento van de eerste 2 frazen van Richard Wagner's Prelude to Parsifal.
Succes!
“Circular breathing is a technique that enables the wind instrumentalist to maintain a sound for long periods of time by inhaling through the nose while maintaining air flow through the instrument, using the cheeks as "bellows". The procedure involves four distinct stages:
1. As the performer begins to run low on air, the cheeks are puffed.
2. Air from the cheeks is pushed with the cheek muscles through the instrument and used to maintain the sound while inhalation occurs through the nose.
3. As the air decreases in the cheeks and sufficient air is brought into the lungs through the nose, the soft palate closes and air is again used from the lungs.
4. The cheeks are brought back to their normal embouchure position.
The process of "switching" from air in the lungs to air in the cheeks and back again is the single factor that keeps many individuals from succeeding at circular breathing. There are many methods to teach this "feeling". The following is one method used to learn this technique as well as several exercises that I feel particularly helpful. As in any new technique, circular breathing must be practiced on a daily basis for success. In addition is is very important to begin work with the instrument as soon as possible during study. Exercises are important, but are not helpful if the student cannot achieve the desired result with the instrument.
Preliminary study is done in 8 steps:
1. Puff the cheeks and breath normally with the cheeks out. This will aid in the "feel" of breathing with the cheeks extended.
2. Again puff the cheeks and create a small aperture in the lips, letting air escape through the lips while inhaling and exhaling normally through the nose. By controlling the muscles in the cheeks, try to maintain an air stream for three to five seconds.
3. Place a straw in a glass of water and repeat step two with the straw in the water. Sufficient air should be used to force air from the staw to create bubbles in the water. This step should be repeated many times until the process feels somewhat natural.
4. While the air is being forced from the cheeks, inhale quickly and deeply through the nose. While the cheeks are still slightly puffed, begin to exhale through the mouth and empty the lungs. Try to keep the air stream and bubbles as constant and even as possible. Repeat several times.
5. Repeat step four but do not empty the lungs. As the lungs begin to empty again puff the cheeks, inhale quickly and deeply through the nose. After a small amount of air has been inhaled, close the soft palate and "switch back" to air used from the lungs. Repeat several times. This is the process that is used while circular breathing.
6. Place only the mouthpiece and barrel into the mouth. Practice holding a pitch as steady as possible by alternating a normal embouchure with an embouchure with the cheeks puffed. The student will notice the firmness necessary in the corners of the mouth and support needed from the upper lip area.
7. Repeat steps four and five with the mouthpiece and barrel only inserted in the mouth. The student is likely to squeak quite a bit during these first few attempts. The student will probably notice a "bump" in the sound while changing from the sound produced by the air in the cheeks to the sound produced by the air in the lungs. This is natural. Exercises later will try to eliminate or smooth this bumb as much as possible for each individual.
8. The remainder of the instrument should now be added. It is important to begin using the entire clarinet as soon as possible. The student should not be as concerned with getting a great sound as long as one that is usable is attained.
It is important to remember that this technique does take time to develop. Most performers takes several months of study prior to any public performance attempt.
The most workable register is the upper chalameaux. It is also easier to mask the bump in the sound if your breath during passages of moving notes.The student is encouraged to compose other similar exercises.
The upper clarion register is the most difficult for circular breathing. Motion of the soft tissue in the mouth and throat that is involved during inhalation through the nose causes a scoop in the pitch that is very difficult to control. During the early stages of study, G on the top of the staff is the upper limit for successful circular breathing. Articulation is also difficult while circular breathing and should not be attempted until the student is very comfortable slurring”. - Prof. Dr. Springs
|
